Warm in de winter

De winter is aangebroken, maar dat wil niet zeggen dat je binnen moet blijven. Met de juiste kleding kan je zonder problemen de kou trotseren. We adviseren altijd om met meerdere laagjes te werken, die we grofweg in drie lagen indelen. In het herfstnummer van Buiten Gewoon Goed hebben we uitgebreid geschreven over de buitenste laag, de derde laag. De ideale outdoor jas is wind- en/of waterdicht en heeft soms zelfs al een tweede isolerende laag, die kan worden ingeritst. In dit artikel gaan we ons richten op de eerste en tweede laag.

De eerste laag heeft de cruciale functie om je lichaamstemperatuur op peil te houden. Het is een misvatting dat thermische kleding alleen maar warm moet zijn. Het moet er juist voor zorgen dat je lichaamstemperatuur stabiel blijft. Als gevolg van een inspanning produceert je lichaam warmte en transpiratie. 

Verdamping van vocht zorgt voor een verkoelend effect. Bij lage temperaturen kan deze verkoeling uiteindelijk spierproblemen en verkoudheid veroorzaken. De onderkleding beschermt je hiertegen door de huid droog te houden. Omdat het op de huid gedragen wordt, moet het goed aansluiten. Daarnaast mogen er geen naden aanwezig zijn, om schuurplekken te voorkomen. 

De tweede laag is voor de warmte-isolatie. Deze laag zorgt enerzijds voor het vasthouden van de warmte die het lichaam afgeeft en anderzijds wordt het teveel aan warmte of zweet afgevoerd, zodat de eerste laag zijn functie kan behouden. Deze tweede laag mag ook wat losser zitten, in tegenstelling tot de eerste laag. Door extra lucht tussen de lagen, werkt de isolatiefunctie beter. Afhankelijk van de buitentemperatuur kies je voor een dunnere of dikkere isolatielaag. Ook zijn er vele combinaties te verkrijgen, zoals een eerste laag met een extra isolerende werking, of een derde laag met isolerende voering.

Er zijn twee natuurlijke materialen die uitstekende eigenschappen hebben om te voldoen aan de eisen van de laagjesstructuur:

Dons

Dons is een lichtgewicht, maar erg warm en comprimeerbaar (isolatie)materiaal. Het is niet voor niets dat je het vaak terugziet in winterjassen, slaapzakken en zogeheten ‘puffies’: warme kleding die je makkelijk (klein) opvouwt om mee te nemen. Geen enkel materiaal is zo licht en warm tegelijk. De kracht zit hem in het mengsel van veren en veerpluizen.

Die laatste zijn het belangrijkst. Ze houden niet voor niets de vogels warm in de winter. De veerpluizen hebben weerhaakjes aan de uiteinden, waardoor een soort luchtkamertjes ontstaan die perfect isoleren, zelfs bij extreem lage temperaturen. Dons gaat ook erg lang mee en heeft een veel kleinere impact op het milieu dan synthetische alternatieven. Het is ontzettend duurzaam. 

Tegenwoordig doen veel heftige verhalen de ronde over hoe dons verkregen wordt. Maar dons hoeft niet dieronvriendelijk te zijn! Daarom is er een keurmerk in het leven geroepen: RDS (Responsible Down Standard). Dit keurmerk is onafhankelijk en zo weet je of je verantwoord dons koopt. RDS staat onder andere voor dat levend plukken en dwangvoeren verboden is en dat er met respect voor het welzijn van de vogels gehandeld wordt.  Daarnaast mag het dons nooit vermengd worden met dons dat niet voldoet aan de keurmerkeisen.

Merinowol

Merinowol heeft een uitstekende ademende werking, reguleert temperatuurwisselingen, is zacht en droogt snel. Bovendien is merinowol ‘geurneutraliserend’, waardoor je het meerdere dagen kan dragen zonder dat het gaat stinken. Wel zo fijn als je meerdere dagen op pad gaat. Moet je een zwaardere inspanning leveren in een gematigde buitentemperatuur? Dan is een combinatie met een synthetisch materiaal ideaal, want het voert het vocht sneller af. Hierdoor zal je niet te veel opwarmen of afkoelen bij een stevige wandeling.

Merinowol is geen ‘normale’ wol. Het is een bijzondere soort, afkomstig van het merinoschaap. Het merinoschaap leeft in de berglandschappen van onder andere Nieuw-Zeeland en Australië. Merinowol wordt veel gebruikt in sport- en thermokleding omdat het uitstekend lichaamswarmte vasthoudt. 

Anderzijds is merinowol ook bijzonder goed in het afvoeren van overtollig vocht, wat het een uitermate geschikt materiaal maakt voor onder andere wandelsokken. In tegenstelling tot normale wol, prikt merinowol niet. Dit komt door de hogere dichtheid en het voelt daarnaast zachter aan. 

Onderhoud 

Onderhoud je outdoor gear voor behoud van de werking van de functionele materialen. Het is niet moeilijk om buitenuitrusting van goede kwaliteit te vinden, maar het is moeilijk om deze te onderhouden. Dit type kleding houdt u uitstekend warm en droog bij uitdagend weer, maar na verloop van tijd kunnen vuil (onder andere reststoffen van zweet) en slijtage ervoor zorgen dat het kledingstuk faalt. Dit betekent dat de buitenstof nat wordt, het ademend vermogen wordt verminderd en dat je koud en nat wordt van de condens die zich aan de binnenkant van de jas vormt. Vochtige omstandigheden in je kleding zoals deze kunnen ook bijdragen aan delaminatie. 

De groei van bacteriën in het kledingstuk zal de lijm vernietigen die het waterdichte membraan aan de buitenlaag vasthoudt. Dit gebeurt als de kleding niet regelmatig wordt schoongemaakt. Zodra het membraan begint te falen, en wassen of spoelen (ook alleen in water) zal delaminatie veroorzaken, waardoor de waterdichte eigenschappen van membraankleding (Goretex/Event/Dermizax enz.) worden vernietigd.

Er zijn verschillende oplossingen om dit te voorkomen. Buiten in de elementen kun je vers, schoon water gebruiken om het kledingstuk of de schoenen na het dragen af te spoelen. Thuis kun je het kledingstuk wassen met een technische reiniger om vuil te verwijderen, het ademend vermogen en de duurzame waterafstotendheid (DWR) te vergroten. Als het kledingstuk na het wassen nog steeds nat wordt, moet u een wash-in of spray-on proofer gebruiken om de DWR van de stof aan te vullen. Als je onderkleding wordt gewassen met gewone wasmiddelen, kan dit vlekken veroorzaken en de vochtafvoerende eigenschappen van de technische stoffen verminderen. Om dit te voorkomen raden wij het gebruik van technische nazorgreinigers aan. Ook zijn er speciale technische onderhoudsmiddelen verkrijgbaar voor tenten, dons, wol, synthetische basislagen, katoen, polykatoen, canvas, leer, nubuck of suede-leer, fleece, rugzakken, paardendekens en hard en soft shells. De wereldleider op het gebied van nazorg is Nikwax, u kunt er zeker van zijn dat uw uitrusting veilig wordt schoongemaakt en op het hoogste prestatieniveau werkt voor uw volgende avontuur.

Terug naar nieuwsoverzicht